ਮੂਵਮੈਂਟ ਦਾ ਕਤਲ, ਹੋਰ ਨਹੀਂ

ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ 'ਚ ਅੱਜ-ਕੱਲ੍ਹ ਇਕ ਤਮਾਸ਼ਾ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਦੇ ਉਹ ਸਾਥੀ ਜੋ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੌਰਾਨ ਉਸ ਦੇ ਮੋਢੇ ਨਾਲ ਮੋਢਾ ਲਾ ਕੇ ਚੱਲ ਰਹੇ ਸਨ। ਇਕ-ਇਕ ਕਰਕੇ ਪਾਰਟੀ 'ਚੋਂ ਬਾਹਰ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਹੱਦ ਤਾਂ ਇਹ ਹੈ ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਭੂਸ਼ਣ ਤੇ ਜੋਗਿੰਦਰ ਯਾਦਵ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਮੁੱਖ ਚਿਹਰਾ ਸਮਝਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਉਹ ਵੀ ਪਾਰਟੀ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਆਪ ਪਾਰਟੀ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਮਾਨਦਾਰ, ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਮੁਕਤ ਭਾਰਤ, ਆਮ ਆਦਮੀ ਦੀਆਂ ਦੁੱਖ-ਤਕਲੀਫਾਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਦਾ ਸੁਪਨਾ ਦਿਖਾ ਕੇ ਸੱਤਾ ਵਿੱਚ ਆਈ। ਉਸ ਨੇ ਦਿੱਲੀ ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਹੂੰਝਾਫੇਰ ਜਿੱਤ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ। ਪਰ ਹੁਣ ਲੱਗ ਰਿਹਾ ਹੈ ਇਹ ਵੀ ਦੂਸਰੀਆਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਵਾਂਗੂੰ ਕੇਜਰੀਵਾਲ ਤੇ ਉਸ ਦੇ ਚਮਚਿਆਂ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਬਣ ਕੇ ਰਹਿ ਜਾਵੇਗੀ। ਮੈਨੂੰ ਸਮਝ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦਾ ਹਰ ਮੂਵਮੈਂਟ ਦਾ ਅੰਤ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਤੇ ਚਮਚਿਆਂ ਦੇ ਰਾਜ ਤੇ ਕਿਉਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਤਿਹਾਸ 'ਤੇ ਝਾਤੀ ਮਾਰੀਏ, ਅੰਗਰੇਜ਼ਾਂ ਤੋਂ ਅਜ਼ਾਦੀ ਲਈ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਕਾਰ ਨਹੀਂ ਸਕਦੇ ਤੇ ਇਸ ਗਾਂਧੀਵਾਦੀ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਅਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕਿੰਨੀਆਂ ਕੁ ਲੁੱਟਾਂ ਪਾਈਆਂ ਹਨ, ਇਹ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਬੱਚਾ-ਬੱਚਾ ਜਾਣਦਾ ਹੈ। ਮੁਲਾਇਮ ਸਿੰਘ, ਲਾਲੂ ਯਾਦਵ, ਨਿਤੀਸ਼ ਕੁਮਾਰ, ਸ਼ਰਦ ਯਾਦਵ, ਰਾਮ ਵਿਲਾਸ ਪਾਸਵਾਨ ਇਹ ਕੁਝ ਉਹ ਲੀਡਰ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਲੋਕ ਨਾਇਕ ਜੈ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਨਰਾਇਣ ਨਾਲ ਲੱਗ ਕੇ ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਖਿਲਾਫ ਸੰਘਰਸ਼ ਕੀਤਾ ਤੇ ਅੱਜ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੂਵਮੈਂਟ ਕਿਹੜੇ ਮੋੜ 'ਤੇ ਆ ਖੜੀ ਹੋਈ ਹੈ ਇਹ ਸਾਡੇ ਸਾਹਮਣੇ ਹੈ। ਸਭ ਆਪੋ-ਆਪਣਾ ਘਰ ਭਰਨ ਨੂੰ ਬੈਠੇ ਹਨ। ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ, ਆਪਣੇ ਭੈਣ-ਭਰਾ, ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਚਮਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਮੌਜਾਂ ਲੱਗੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ ਤੇ ਆਮ ਜਨਤਾ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸੁਪਨਿਆਂ ਸਿਰ ਇਹ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਆਏ ਉਹ ਅਜੇ ਵੀ ਬਦਲਾਅ ਦੀ ਉਮੀਦ ਲਾਈ ਬੈਠੇ ਹਨ। ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦੇਖ ਲਓ, ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦੇ ਸੰਘਰਸ਼, ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦੇ ਮੋਰਚੇ, ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦੀ ਪੰਥਕ ਰਾਜਨੀਤੀ ਤੋਂ ਹਰ ਪੰਜਾਬੀ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਾਕਫ ਹੈ। ਉਹੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਜਿਸ ਨੇ ਪੰਥਕ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦੇ ਨਾਂ 'ਤੇ ਲਗਾਤਾਰ ਸੰਘਰਸ਼ ਕੀਤੇ, ਜੇਲ੍ਹਾਂ ਭਰੀਆਂ, ਅੱਜ ਬਾਦਲਾਂ ਦੀ ਜਗੀਰ ਬਣ ਕੇ ਰਹਿ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਜੋ ਪੰਥਕ ਏਕਤਾ ਹੇਤੂ ਅਤੇ ਹਿੰਦੂਵਾਦੀ ਸੰਗਠਨ ਸੰਘ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਸੀ ਉਹ ਸੰਘ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਭਾਜਪਾ ਦਾ ਝੋਲੀ ਚੁੱਕ ਬਣ ਰਾਜ ਦੀਆਂ ਮੌਜਾਂ ਲੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਸੱਤਾ ਬਾਦਲ, ਬਾਦਲ ਦੇ ਬੇਟੇ ਸੁਖਬੀਰ, ਸੁਖਬੀਰ ਦੇ ਸਾਲੇ ਮਜੀਠੀਏ, ਮਜੀਠੀਏ ਦੀ ਭੈਣ ਹਰਸਿਮਰਤ ਕੌਰ ਤੇ ਸੁਖਬੀਰ ਦੇ ਜੀਜੇ ਕੈਰੋਂ ਤੱਕ ਸਿਮਟ ਕੇ ਰਹਿ ਗਈ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ 5 ਬੰਦਿਆਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਕੋਈ ਹੋਰ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦਾ ਚਿਹਰਾ ਸੋਚਣ ਲੱਗੇ ਦਿਮਾਗ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਪਾਉਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਲੌਂਗੋਵਾਲ, ਟੌਹੜਾ, ਤਲਵੰਡੀ ਤੇ ਅਜਿਹੇ ਹੋਰ ਨੇਤਾ ਜੋ ਬਾਦਲ ਨਾਲ ਮੋਢੇ ਨਾਲ ਮੋਢਾ ਲਾ ਪੰਥਕ ਏਕਤਾ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰਦੇ ਸਨ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਰਾਜਨੀਤਕ ਹਾਸ਼ੀਏ 'ਚ ਜਾ ਕੇ ਵਾਹਿਗੁਰੂ ਨੂੰ ਪਿਆਰੇ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਕਿਉਂਕਿ ਬਾਦਲ ਦੇ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਵਿੱਚ ਚਮਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਹੀ ਮੌਜਾਂ ਹਨ। ਹਾਲਾਤ ਅੱਜ ਇਹ ਹਨ ਕਿ ਧੂਰੀ ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਬਾਦਲ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਕਾਂਗਰਸ ਵੱਲੋਂ ਬਰਨਾਲਾ ਦੇ ਪੋਤੇ ਨੂੰ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਉਤਾਰਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਤੇ ਹੁਣ ਜੇ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਦਲਿਤ ਹਿਤਾਂ ਖਾਤਰ ਹੋਂਦ ਵਿੱਚ ਆਈ ਬਸਪਾ ਦੀ, ਤੇ ਉਸ ਦੇ ਹਾਲਾਤ ਵੀ ਬਾਕੀ ਹੋਰ ਪਾਰਟੀਆਂ ਨਾਲੋਂ ਕੁਝ ਵੱਖਰੇ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਬਹੁਤ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਸਾਹਿਬ ਕਾਂਸ਼ੀ ਰਾਮ ਨੇ ਇਸ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਲਹੂ ਪਿਲਾ ਕੇ ਜਿਉਂਦਾ ਕੀਤਾ, ਕਿਵੇਂ ਇਕ-ਇਕ ਬਸਪਾ ਵਰਕਰ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪੂਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਉਤੇ ਨਿਛਾਵਰ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਮੈਨੂੰ ਅਕਸਰ ਮੌਕਾ ਮਿਲਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਅਜਿਹੇ ਜੁਝਾਰੂ ਸਾਥੀਆਂ ਨਾਲ ਮਿਲਣ ਦਾ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਜਵਾਨੀ 'ਚ ਪੈਰ ਰੱਖਦੇ ਸਾਹਿਬ ਕਾਂਸ਼ੀ ਰਾਮ ਦੀ ਸੋਚ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਆਪਣਾ ਇਕ-ਇਕ ਸਾਹ ਨੀਲੇ ਝੰਡੇ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਅੱਜ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਥੀਆਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਜਵਾਨੀਆਂ ਪਾਰਟੀ ਖਾਤਰ ਰੋਲ ਦਿੱਤੀਆਂ, ਉਹ ਬੇਇੰਤਹਾ ਗਰੀਬੀ ਹੱਥੋਂ ਮਜਬੂਰ ਹੋ ਲਾਚਾਰ ਹੋਏ ਬੈਠੇ ਹਨ। ਜਿਸ ਪਾਰਟੀ ਖਾਤਰ ਸੰਘਰਸ਼ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਉਥੇ ਕੋਈ ਕਦਰ ਨਾ ਪਈ, ਜਿਸ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਪਾਰਟੀ ਖਾਤਰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਉਹ ਹੁਣ ਜੁੱਤੀਆਂ ਮਾਰਦਾ ਹੈ ਤੇ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਅਹੁਦੇਦਾਰੀ ਲੈਣ ਦਾ ਇਕੋ-ਇਕ ਪੈਮਾਨਾ ਹੈ ਉਹ ਹੈ ਚਮਚਾਗਿਰੀ ਦੀ ਹੱਦ, ਜਿਹੜਾ ਜਿੰਨਾ ਵੱਡਾ ਚਮਚਾ, ਓਨਾ ਵੱਡਾ ਅਹੁਦੇਦਾਰ, ਕੋਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਹੀਂ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਅੰਬੇਡਕਰਵਾਦੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਦੇ ਜਾਣੂ ਹੋਵੋ, ਤੁਸੀਂ ਸਾਹਿਬ ਕਾਂਸ਼ੀ ਰਾਮ ਦੇ ਵਫਾਦਾਰ ਹੋਵੋ, ਤੁਹਾਡੇ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਦਲਿਤ ਹਿੱਤਾਂ ਲਈ ਦਰਦ ਹੋਵੇ, ਸਿਰਫ਼ ਇਕੋ ਕਾਬਲੀਅਤ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਕਿੰਨਾ ਕੁ ਆਪਣੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਨੂੰ ਸਾਹਿਬ-ਸਾਹਿਬ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ ਤੇ ਤੁਹਾਡਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਵੀ ਉਨੀ ਦੇਰ ਹੀ ਪ੍ਰਧਾਨਗੀ ਦੀ ਕੁਰਸੀ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਆਵੇਗਾ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਉਹ ਭੈਣ ਜੀ-ਭੈਣ ਜੀ ਕਰਦਾ ਰਹੇਗਾ ਤੇ ਅੱਖਾਂ ਮੀਚ ਕੇ ਤੇ ਕੰਨ ਬੰਦ ਕਰਕੇ ਭੈਣ ਜੀ ਦੇ ਹਰ ਫ਼ੈਸਲੇ ਨੂੰ ਸਿਰ ਮੱਥੇ 'ਤੇ ਰੱਖੇਗਾ ਤੇ ਵਰਕਰਾਂ 'ਤੇ ਕੁਝ ਅਜਿਹੇ ਫੈਸਲੇ ਵੀ ਲਾਗੂ ਕਰਵਾਏਗਾ ਜਿਹੜੇ ਭੈਣ ਜੀ ਨੇ ਸ਼ਾਇਦ ਕਦੇ ਸੁਣੇ ਵੀ ਨਾ ਹੋਣ ਪਰ ਭੈਣ ਜੀ ਦੇ ਨਾਂ ਦੀ ਮੋਹਰ ਲਾ ਕੇ ਵਰਕਰਾਂ ਦਾ ਲਹੂ ਚੂਸਣ ਲਈ ਲਾਗੂ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਕੀ ਅਸੀਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਅਸਫਲਤਾਵਾਂ ਤੋਂ ਨਿਰਾਸ਼ ਹੋ ਕੇ ਆਪੋ-ਆਪਣੇ ਘਰਾਂ 'ਚ ਬੈਠ ਜਾਵਾਂਗੇ ਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਤਥਾਕਥਿਤ ਮੂਵਮੈਂਟ ਦੇ ਲੀਡਰਾਂ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਲੁੱਟਣ ਦੀ ਪੂਰੀ ਛੁੱਟ ਦੇ ਦਿਆਂਗੇ, ਨਹੀਂ! ਇਹ ਕਦੇ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਤਕਰੀਬਨ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਮੈਨੂੰ ਇਕ ਜਾਂ ਦੋ ਨਵੇਂ ਸੰਗਠਨ ਬਣਨ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਹਰ ਇਕ ਸੰਗਠਨ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਅੰਬੇਡਕਰ ਦੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ 'ਤੇ ਚੱਲੇਗਾ ਤੇ ਉਹ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਹਿੱਤਾਂ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰੇਗਾ। ਜਿੰਨੇ ਕੁ ਸੰਗਠਨ ਬਣਦੇ ਹਨ ਉਸ ਤੋਂ ਇੰਨਾ ਅਹਿਸਾਸ ਜ਼ਰੂਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿਤੇ ਨਾ ਕਿਤੇ ਇਕ ਐਸੇ ਸੰਗਠਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਜ਼ਰੂਰ ਹੈ ਜੋ ਆਮ ਜਨਤਾ ਦਾ ਸੰਘਰਸ਼ ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਨਾਲ ਕਰੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹਿੱਤਾਂ ਲਈ ਲੜੇ ਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੇ ਸਵਾਰਥੀ ਲੀਡਰਾਂ ਹੱਥੋਂ ਵੋਟ ਦੇ ਹਥਿਆਰ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਸੱਤਾ ਖੋਹ ਲਵੇ। ਮੈਂ ਆਪਣੇ ਇਸ ਲੇਖ ਰਾਹੀਂ ਆਪਣੇ ਹਰ ਇਕ ਉਸ ਸਾਥੀ ਨੂੰ ਖੁੱਲ੍ਹਾ ਸੱਦਾ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ 'ਆਪਣੀ ਮਿੱਟੀ ਆਪਣੇ ਲੋਕ' ਨਾਲ ਜੁੜਨ ਦਾ। 'ਆਪਣੀ ਮਿੱਟੀ ਆਪਣੇ ਲੋਕ' ਇਕ ਸੰਗਠਨ ਨਹੀਂ ਬਣ ਰਿਹਾ, ਇਕ ਮੂਵਮੈਂਟ ਬਣ ਰਹੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਹਿੱਤਾਂ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਸਭ ਸੰਗਠਨਾਂ ਨੂੰ ਬਰਾਬਰ ਦੀ ਹਿੱਸੇਦਾਰੀ ਮਿਲੇਗੀ। ਤੁਸੀਂ ਜੇ ਆਪਣੇ ਸੰਗਠਨ ਜਾਂ ਸੰਘਰਸ਼ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਮੰਜ਼ਿਲ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਦੇ ਦੇਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਇਕ ਮੰਚ 'ਤੇ ਇਕੱਠੇ ਹੋ ਕੇ ਆਵਾਜ਼ ਦਿਉ 'ਆਪਣੀ ਮਿੱਟੀ ਆਪਣੇ ਲੋਕ' ਉਹ ਮੰਚ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਆਵਾਜ਼ ਆਪਣੇ ਲੋਕਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਅਸੀਂ ਹੋਰ ਕਿਸੇ ਮੂਵਮੈਂਟ ਦਾ ਕਤਲ ਹੁੰਦੇ ਨਹੀਂ ਦੇਖ ਸਕਦੇ। 
- ਅਜੇ ਕੁਮਾਰ