ਭਾਵੇਂ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੰਵਿਧਾਨ 'ਚ ਜਾਤ-ਪਾਤ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਫੈਲਾਉਣ ਵਾਲੇ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ ਸਖ਼ਤ ਕਾਨੂੰਨੀ ਕਾਰਵਾਈ ਦੀਆਂ ਧਾਰਾਵਾਂ ਹਨ ਪਰ ਇਹ ਜਗ-ਜ਼ਾਹਿਰ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ 'ਚ ਜਾਤ-ਪਾਤ ਦੇ ਨਾਂ 'ਤੇ ਹਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਤਕਰੀਬਨ ਹਰ ਥਾਂ 'ਤੇ ਵਿਤਕਰੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੀ ਸ਼ਰੇਆਮ ਦਿਸਦੀ ਖ਼ਾਸ ਮਿਸਾਲ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਿਆਸਤ 'ਚ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਿਆਸਤ 'ਚ ਜਾਤ-ਪਾਤ ਦਾ ਬੋਲਬਾਲਾ ਹੈ ਪਰ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਸਿਆਸਤ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਿਆਸਤ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੀ ਅਲੱਗ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਦਲਿਤਾਂ ਦੀ ਅਬਾਦੀ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਭਾਰਤ 'ਚ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਦਲਿਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਅਬਾਦੀ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ ਮਜ੍ਹਬੀ ਸਿੱਖ ਅਤੇ ਵਾਲਮੀਕਿ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ। ਮਜ਼੍ਹਬੀ ਸਿੱਖਾਂ ਦੀ ਵਸੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਪਿੰਡਾਂ 'ਚ ਹੈ ਤੇ ਵਾਲਮੀਕਿ ਸਮਾਜ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਰਿਹਾਇਸ਼ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਅਤੇ ਕਸਬਿਆਂ 'ਚ ਹੈ। ਕਹਿਣ ਨੂੰ ਤਾਂ ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦਲਿਤਾਂ ਦੀਆਂ ਹਮਾਇਤੀ ਹਨ ਅਤੇ ਦਲਿਤਾਂ ਨੂੰ ਮਾਣ-ਸਨਮਾਨ ਦੇਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦੀਆਂ ਅਤੇ ਗੱਲਾਂ ਕਰਦੀਆਂ ਨਹੀਂ ਥੱਕਦੀਆਂ ਪਰ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਦਲਿਤਾਂ 'ਚੋਂ ਖ਼ਾਸ ਕਰਕੇ ਵਾਲਮੀਕਿ ਸਮਾਜ ਦੇ ਨਾਲ ਤਕਰੀਬਨ ਸਾਰੀਆਂ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਪਾਰਟੀਆਂ ਵਿਤਕਰਾ ਹੀ ਕਰਦੀਆਂ ਆਈਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਦੀ ਮਿਸਾਲ ਤੁਸੀਂ ਪਿਛਲੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਬੀਤੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਅਤੇ ਹੁਣ ਦੀਆਂ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਚੋਣਾਂ 'ਚ ਸਾਰੀਆਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਟਿਕਟਾਂ ਦੀ ਵੰਡ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਤੋਂ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਇੰਨੀ ਵੱਡੀ ਵਾਲਮੀਕਿ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਤਕਰੀਬਨ ਸਾਰੀਆਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਬਾਦੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਦੇਣ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਤਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਧੋਖਾ ਕਰਦੀਆਂ ਹੀ ਆਈਆਂ ਹਨ, ਨਵੀਂ ਬਣੀ ਪਾਰਟੀ 'ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ' ਨੇ ਵੀ ਹਾਲੇ ਤੱਕ ਦੀਆਂ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀਆਂ ਟਿਕਟਾਂ 'ਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਝੋਲੀ ਖਾਲੀ ਹੀ ਰੱਖੀ ਹੈ। ਹੋਰ ਤਾਂ ਹੋਰ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਦੁੱਖ ਦੀ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਬਸਪਾ ਜਿਹੜੀ ਕਿ ਅੰਬੇਡਕਰੀ ਸੋਚ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦੀ ਹੈ ਉਸ ਨੇ ਵੀ ਅੱਜ ਤੱਕ ਇਸ ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਹੱਦੋਂ ਵੱਧ ਅਣਗੌਲਿਆ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਖਮਿਆਜ਼ਾ ਉਹ ਹਰ ਵਾਰ ਦੀਆਂ ਚੋਣਾਂ ਚ ਭੁਗਤਦੀ ਵੀ ਹੈ ਪਰ ਇਸ ਮਾਮਲੇ 'ਚ ਆਪਣੇ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਲਿਆਉਣ ਤੋਂ ਉਹ ਵੀ ਗੁਰੇਜ਼ ਹੀ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਜ਼ਿਕਰਯੋਗ ਹੈ ਕਿ ਅੱਜ ਦਾ ਵਾਲਮੀਕਿ ਸਮਾਜ ਦਾ ਆਗੂ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਕਈ ਗੁਣਾ ਬਿਹਤਰ ਹੈ। ਇੰਝ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਪਹਿਲੀ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਗਲਤ ਸੀ। ਪਹਿਲੀ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਅਨਪੜ੍ਹ ਅਤੇ ਭੋਲੀ-ਭਾਲੀ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਗਾਂਧੀਵਾਦੀ ਸੀ। ਹੁਣ ਦੀ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਅੰਬੇਕਰਵਾਦੀ, ਜਾਣਕਾਰ, ਗਿਆਨਵਾਨ ਅਤੇ ਜਾਗਰੂਕ ਹੈ ਜਿਹੜੀ ਬਾਖੂਬੀ ਆਪਣਾ ਹੱਕ ਲੈਣ ਲਈ ਗਾਹੇ-ਬਗਾਹੇ ਅੰਦੋਲਨ ਛੇੜਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਜ੍ਹਾ ਕਰਕੇ ਇਸ ਵਾਰ ਸਾਰੀਆਂ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਪਾਰਟੀਆਂ ਨੂੰ ਵਾਲਮੀਕਿ ਸਮਾਜ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ, ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਗੁੱਸੇ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਰਹਿਣ। ਇੱਥੇ ਇਕ ਖਾਸ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਵਾਲਮੀਕਿ ਸਮਾਜ ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਹੀ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਹੱਕ 'ਚ ਭੁਗਤਦਾ ਆਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਰੀੜ੍ਹ ਦੀ ਹੱਡੀ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਪਰ ਪਿਛਲੇ 10 ਸਾਲ ਤੋਂ ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਾਂਗਰਸ ਤੋਂ ਮੂੰਹ ਮੋੜ ਕੇ ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ ਅਕਲ ਸਿਖਾਉਣ ਵਜੋਂ ਵੋਟਾਂ ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਵਿਰੋਧ 'ਚ ਪਾਈਆਂ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਪਿਛਲੇ 10 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਕਾਂਗਰਸ ਸੱਤਾ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਬੈਠੀ ਮਛਲੀ ਵਾਂਗ ਤੜਫ ਰਹੀ ਹੈ ਪਰ ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ ਵਾਲਮੀਕਿ ਸਮਾਜ ਦੇ ਨਾਲ ਇਨਸਾਫ ਕਰਨ ਲਈ ਹੋਰ ਕਿੰਨੀ ਕੁ ਦੇਰ ਲਗਾਏਗੀ, ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਕਹਿ ਸਕਦੇ?
ਅਕਲ ਸਿੱਖਣ 'ਚ ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਇੰਨੀ ਗੱਲ ਜ਼ਰੂਰ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਵਾਰ ਵਾਲਮੀਕਿ ਸਮਾਜ ਖਾਸਕਰ ਨੌਜਵਾਨ ਉਨ੍ਹ੍ਵਾਂ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਪਾਰਟੀਆਂ ਨੂੰ ਮੂੰਹ ਨਹੀਂ ਲਾਵੇਗਾ, ਜਿਹੜੀਆਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਣਦਾ ਮਾਨ-ਸਨਮਾਨ ਨਹੀਂ ਦੇਣਗੀਆਂ ਅਤੇ ਅਜਿਹੀਆਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਅੰਦੋਲਨ ਵੀ ਚਲਾਉਣਗੇ ਤਾਂ ਜੋ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੀ ਅਕਲ ਟਿਕਾਣੇ ਸਿਰ ਰਹੇ। - ਅਜੇ ਕੁਮਾਰ
ਅਕਲ ਸਿੱਖਣ 'ਚ ਇਹ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਪਰ ਇੰਨੀ ਗੱਲ ਜ਼ਰੂਰ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਵਾਰ ਵਾਲਮੀਕਿ ਸਮਾਜ ਖਾਸਕਰ ਨੌਜਵਾਨ ਉਨ੍ਹ੍ਵਾਂ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਪਾਰਟੀਆਂ ਨੂੰ ਮੂੰਹ ਨਹੀਂ ਲਾਵੇਗਾ, ਜਿਹੜੀਆਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਣਦਾ ਮਾਨ-ਸਨਮਾਨ ਨਹੀਂ ਦੇਣਗੀਆਂ ਅਤੇ ਅਜਿਹੀਆਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਅੰਦੋਲਨ ਵੀ ਚਲਾਉਣਗੇ ਤਾਂ ਜੋ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੀ ਅਕਲ ਟਿਕਾਣੇ ਸਿਰ ਰਹੇ। - ਅਜੇ ਕੁਮਾਰ
No comments:
Post a Comment