Friday 12 February 2021

ਗੁਰੂ ਰਵਿਦਾਸ ਜੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਧਰਮ


ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ਾਇਦ ਜਦ ਦਾ ਮਨੁੱਖ ਹੋਂਦ ’ਚ ਆਇਆ ਹੈ, ਲਗਭਗ ਉਦੋਂ ਦਾ ਹੀ ਆਪਸੀ ਭੇਦਭਾਵ, ਊਚ-ਨੀਚ, ਅਸਮਾਨਤਾ ਦਾ ਘਿਨੌਣਾ ਰੌਲਾ ਵੀ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਕਿਤੇ ਇਹ ਰੌਲਾ ਰੰਗ ਦਾ ਹੈ, ਕਿਤੇ ਇਹ ਰੌਲਾ ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਹੈ, ਕਿਤੇ ਇਹ ਰੌਲਾ ਨਸਲ ਦਾ ਹੈ, ਕਿਤੇ ਇਹ ਰੌਲਾ ਧਰਮ ਦਾ, ਮਜ਼੍ਹਹਬ ਦਾ, ਦੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਜਿੰਨਾ ਘਟੀਆ ਤੇ ਘਿਨੌਣਾ ਭੇਦਭਾਵ, ਊਚ-ਨੀਚ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹੋ-ਹੱਲਾ ਹੈ, ਉਸ ਦੀ ਉਦਾਹਰਣ ਦੁਨੀਆਂ ਦੇ ਕਿਸੇ ਕੋਨੇ ’ਚ ਨਹੀਂ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਭੇਦਭਾਵ ਦੁਨੀਆਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਚੱਲਿਆ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਹੜਾ ਕਿ ਅੱਜ ਵੀ ਉਸੇ ਫਨੀਅਰ ਸੱਪ ਵਾਂਗ ਜ਼ਹਿਰੀਲੇ ਡੰਗ ਦਾ ਫੁੰਕਾਰਾ ਮਾਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਹੜਾ ਰਾਜੇ ਮਨੂੰ ਦੇ ਵੇਲੇ ਸੀ। ਇਸ ਭੇਦਭਾਵ ਨੇ 150 ਪੀੜ੍ਹੀ ਸ਼ੋੋਸ਼ਤ ਵਰਗ ਦੀ ਤਬਾਹ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਤੇ ਇਸ ਸ਼ੋਸ਼ਤ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਮਹਾਂਪੁਰਸ਼ਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਭਾਵੇਂ ਕਾਫ਼ੀ ਨਹੀਂ ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਇਸ ਲੜਾਈ ਦੇ ਮਹਾਨਾਇਕਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਤਕਰੀਬਨ 100 ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਹੈ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਹੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਸਥਾਨ ਹੈ ਸਤਿਗੁਰੂ ਰਵਿਦਾਸ ਮਹਾਰਾਜ ਜੀ ਦਾ। ਸਤਿਗੁਰੁੂ ਰਵਿਦਾਸ ਮਹਾਰਾਜ ਜੀ ਦੇ ਜੀਵਨ ਕਾਲ ਵੇਲੇ ਰਾਜੇ ਜੋ ਮੂੰਹੋਂ ਕਹਿ ਦਿੰਦੇ ਸਨ ਉਹ ਕਨੂੰਨ ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਸਨ ਤੇ ਪੱਥਰ ’ਤੇ ਲੀਕ ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਅਜਿਹੀ ਜੁਲਮੀ, ਜਾਲਮ, ਅੱਯਾਸ਼ ਤੇ ਕਮੀਨੀ ਰਾਜ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਜਮਾਤ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ ਬਗਾਵਤ ਦਾ ਬਿਗਲ ਵਜਾ ਕੇ ਆਪਣਾ ਨਾਮ ਬਾਗ਼ੀਆਂ ਦੀ ਮੋਹਰਲੀ ਕਤਾਰ ’ਚ ਸੁਨਹਿਰੀ ਅੱਖਰਾਂ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ ਸਤਿਗੁਰੂੁ ਰਵਿਦਾਸ ਮਹਾਰਾਜ ਜੀ ਨੇ ਸਾਰਾ ਜੀਵਨ ਮਿਹਨਤਕਸ਼ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਹਿੰਮਤ, ਦਲੇਰੀ, ਤਿਆਗ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਗੁਣ ਬਣਾ ਕੇ ਅਜਿਹੀ ਲੜਾਈ ਲੜੀ ਕਿ ਗਲੀ-ਸੜੀ ਵਿਵਸਥਾ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਬਗਾਵਤ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਧਰਮ ਬਣ ਗਿਆ। ਭਾਵੇਂ ਇਸ ਬਗਾਵਤ ਕਾਰਣ ਸਤਿਗੁਰੂ ਰਵਿਦਾਸ ਮਹਾਰਾਜ ਜੀ ਨੂੰ ਅਨੇਕਾਂ ਤਸੀਹੇ ਝੱਲਣੇ ਪਏ, ਜੇਲ੍ਹਾਂ ਤੱਕ ਵੀ ਜਾਣਾ ਪਿਆ ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦੀ ਸੇਵਾ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਕਰਮ ਤੇ ਵਹਿਮ-ਭਰਮ, ਪਖੰਡ, ਊਚ-ਨੀਚ ਦਾ ਬੀਜ ਨਾਸ਼ ਕਰਨ ਨੂੰ ਹੀ ਆਪਣਾ ਧਰਮ ਮੰਨਿਆ। ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਰਵਿਦਾਸ ਮਹਾਰਾਜ ਜੀ ਦੇ ਬਗਾਵਤੀ ਸੁਰਾਂ ਦੀ ਦਾਸਤਾਨ ਦੀ ਗੂੰਜ ਅੱਜ ਵੀ ਲਿਖਤ ਰੂਪ ਵਿੱਚ 644 ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ ਸਾਨੂੰ ਸੰਦੇਸ਼ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਡਾ ਮਾਰਗ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸ੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਰਵਿਦਾਸ ਮਹਾਰਾਜ ਜੀ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਆਪਣੇ ਮੁਖਾਰ ਬਿੰਦ ਤੋਂ ਸਿੱਧੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰਦੇ ਸਨ। 

ਦੋ ਜਮਾਤਾਂ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਜਿੱਥੇ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਨੀਯਤ ਵਿੱਚ ਰੱਤਾ ਭਰ ਵੀ ਬਦਲਾਅ ਨਹੀਂ ਲਿਆਂਦਾ ਪਰ ਆਪਣੀ ਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਉਹ ਸਮੇਂ ਅਨੁਸਾਰ ਤੇ ਲੋੜ ਮੁਤਾਬਕ ਬਦਲਾਅ ਲਿਆਂਦੇ ਰਹੇ ਤੇ ਅੱਜਕੱਲ੍ਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਇਹ ਨੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਸ਼ੋਸਤ ਵਰਗ ਵਿੱਚੋਂ ਹੀ ਸਵਾਰਥੀ, ਅੱਗੇ ਵਧਣ ਦੀ ਅੰਨੀ ਭੁੱਖ ਪਾਲੀ ਬੈਠੇ ਹੱਥ ਠੋਕਿਆਂ ਨੂੰ ਥਾਪੜਾ ਦੇ ਕੇ, ਅਹੁਦੇ ਦੇ ਕੇ ਕਦੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾਵਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਕਦੇ ਲੋਕ ਸਭਾ ਦੇ ਅੰਦਰ ਤੇ ਕਦੇ ਰੋਸ ਮੁਜ਼ਾਹਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਭੇਜ ਕੇ ਆਪਣੇ ਮਨ ਦੀ ਗੱਲ ਪੁਗਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ ਤੇ ਸ਼ੋਸ਼ਤ ਵਰਗ ਨੂੰ ਉਲਝਾ ਕੇ ਆਪਣਾ ਉੱਲੂ ਸਿੱਧਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦਾ ਸਿੱਧਾ ਤੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਉਦਾਹਰਣ ਸਾਡੇ ਸਾਹਮਣੇ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੇੇਂ ਦੇਸ਼ ਬੜੇ ਨਾਜ਼ੁਕ ਦੌਰ ’ਚੋਂ ਗੁਜਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਰਕਾਰਾਂ ਅਮੀਰ ਸਰਮਾਏਦਾਰਾਂ ਅਤੇ ਅੱਯਾਸ਼ ਪੁਰੋਹਿਤਾਂ ਦੀ ਕਠਪੁੱਤਲੀ ਬਣੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਤਕਰੀਬਨ ਹਰ ਮਨੁੱਖ ਡਰਿਆ-ਸਹਿਮਿਆ ਹੈ। ਸੰਵਿਧਾਨ ਨੂੰ ਤਾਰ-ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। 

ਪਰ ਕੇਂਦਰ ਦੀ ਰਾਜ ਸੱਤਾ ਭੋਗ ਰਹੀ ਪਾਰਟੀ ਵਿੱਚ ਬੈਠੇ ਸ਼ੋਸ਼ਤ ਵਰਗ ਦੇ 67 ਨੁਮਾਇੰਦੇ ਇਵੇਂ ਮੌਨ ਧਾਰੀ ਬੈਠੇ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਬਹੁਜਨਾਂ ਦੀ ਬਰਬਾਦੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਆਖਰੀ ਤੇ ਇੱਕੋ-ਇਕ ਟੀਚਾ ਹੋਵੇ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤੇ ਪੰਜਾਬ ’ਚ ਵੀ ਰਾਜ ਕਰ ਰਹੀ ਸਰਕਾਰ ਵਿੱਚ 22 ਸ਼ੋਸ਼ਤ ਵਰਗ ਦੇ ਨੁਮਾਇੰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਵੀ ਇਵੇਂ ਘੂਣੇ-ਮੀਣੇ ਹੋਏ ਪਏ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਉਹ ਕੁਝ ਜਾਣਦੇ ਨਹੀਂ। ਸਿਰਫ ਤੇ ਸਿਰਫ ਉਹ ਮੂੰਹ ਖੋਲ੍ਹਦੇ ਹਨ ਉਬਾਸੀ ਲੈਣ ਲਈ ਜਾਂ ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਤਰੀਫ ਕਰਨ ਲਈ। 

ਹਾਲਾਂਕਿ ਜੇ ਸ਼ੋਸ਼ਤ ਵਰਗ ਦੇ ਨੁਮਾਇਦੇ ਚਾਹੁੰਣ ਤਾਂ ਕੇਂਦਰ ਤੇ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਇਕ ਸੈਕਿੰਡ ਵਿੱਚ ਟਿੱਚ ਕਰਕੇ ਸੁੱਟ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਪਰ ਨਹੀਂ, ਇਹ ਇਸ ਸਮੇਂ ਸ਼ੋਸ਼ਤ ਵਰਗ ਦੇ ਨੁਮਾਇੰਦੇ ਨਾ ਹੋ ਕੇ ਸਗੋਂ ਸ਼ੋਸ਼ਣ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਜਮਾਤ ਦਾ ਹੱਥ ਠੋਕਾ ਬਣਨ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗਰਵ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਨ। 

ਇਹ ਸਮੇਂ ਦੀ ਮੰਗ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ੋਸ਼ਤ ਵਰਗ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸਾਰੇ ਫਾਇਦੇ-ਨੁਕਸਾਨ ਦਰਕਿਨਾਰ ਕਰਕੇ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਰਵਿਦਾਸ ਮਹਾਰਾਜ ਜੀ ਵੱਲੋਂ ਸਾਡੀ ਝੋਲੀ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਬਗਾਵਤ ਦਾ ਧਰਮ ਤੇ ਝੰਡਾ ਬੁਲੰਦ ਕਰਕੇ ਸਮਾਜ ਤੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਲਈ ਦਿਨ-ਰਾਤ ਡੱਟ ਕੇ ਪਹਿਰਾ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਸਾਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ ਗੱਲ ਤੋਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਉਹ ਤਮਾਮ ਰੀਤੀ-ਰਿਵਾਜ ਜੋ ਇਸ ਸਮੇਂ ਕੁਰੀਤੀਆਂ ਬਣ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ ਤਿਆਗ ਕੇ ਸਮਾਜਿਕ ਤੇ ਆਰਥਿਕ ਅੰਦੋਲਨ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਆਪਣਾ ਨਾਮ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਰਵਿਦਾਸ ਮਹਾਰਾਜ ਜੀ ਦੇ ਸੱਚੇ ਤੇ ਸਾਫ ਪੈਰੋਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਕਰਵਾਉਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਅਸੀਂ ਸਹੀ ਤੇ ਸੱਚੇ ਮਾਇਨੇ ਵਿੱਚ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਰੂ ਰਵਿਦਾਸ ਮਹਾਰਾਜ ਜੀ ਦੇ 644ਵੇਂ ਜਨਮ ਦਿਵਸ ਮੌਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਚਰਨਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਸੱਚੀ ਸ਼ਰਧਾ ਦੇ ਫੁੱਲ ਭੇਂਟ ਕਰ ਸਕੀਏ। 

                                                                                                                                    -ਅਜੇ ਕੁਮਾਰ   

No comments:

Post a Comment